Het is geen toeval dat in deze vierproef twee polyester caravans worden beschreven. Kostbare energie en daardoor mogelijk ook een tendens naar iets kleinere auto's zijn twee sterke argumenten voor „stroomlijn". We kunnen er niet genoeg op hameren: op de vlakke weg is een goede vorm die de lucht zo vlot mogelijk laat passeren veel belangrijker dan het gewicht als het gaat om een laag brandstofverbruik en / of probleemloos kruisen bij de gebruikelijke snelheid van 80 km/u. Een auto die zich daarvoor tot het uiterste moet inspannen is eigenlijk te licht voor zijn aanhanger. Zo'n combinatie deugt niet. Soms kan in dit opzicht;: enige verbetering worden bereikt met een spoiler. Het is alleen moeilijk van tevoren te voorspellen of zo'n windafbuiger succes zag opleveren.
Meer voorspelbaar succes kunnen we verwachten van een gestroomlijnde caravan. Zodra de opbouw geen rechte hoeken meer heeft en het geheel de vorm van een ei begint te benaderen, kun je er bijna zeker van zijn dat de auto daar merkbaar minder moeite mee zal hebben.
Hoe gelukkig nu dat dit jaar onze Meerkerkse gebroeders Van der Hagen, bouwers van de Avento caravans, zich ontfermden over een Oldenzaalse onderneming die al zo'n jaar of vijftien eivormige polyesterkampeerwagentjes maakt. Het merk is Biod (niemand schijnt te weten wat dat betekent) en dat dreigde ons eind 1979 te ontvallen. Financieel zag de leiding van de Sociale Werkplaats „De Schakel" in Oldenzaal waar de Biod wordt geassembleerd, het niet meer zitten. Tot Avento bijsprong en daarmee met een aan zijn eigen produktie van orthodox gevormde caravans een gestroomlijnd wagentje toevoegde.

Onze testcaravan heeft de oude Biod-naam „Bambino" maar het model is nogal gewijzigd. Het vroegere tamelijk hellende lantaarndak is vervangen door een dak met zelfventilerend dakluik en de romp is meer symmetrisch geworden.
Die romp bestaat uit twee helften (onder en boven) van 3 mm gewapend polyester, aan de binnenkant beplakt met een 12 mm dikke laag „Nestileen". Dat is een kunstharsschuim met gesloten cellen. Het dient alleen voor isolatie dus niet om de romp meer stevigheid te geven. Die rompen worden in delen bij Kupper in Eibergen gemaakt en in Oldenzaal door een twintigtal gehandicapten van „De Schakel" ingericht en tot caravan afgewerkt.
De schaal dankt zijn sterkte behalve aan de materiaaldikte vooral ook aan de bolling. Een gebogen vlak is veel sterker dan hetzelfde vlak maar dan plat. We zien dat onder meer aan het ei dat ondanks de dunne schil toch heel wat kan hebben. Zo is ook de Biod op de gebogen vlakken niet of moeilijk te vervormen. Het zwakste punt is hier dan ook het nagenoeg geheel platte dak dat onder invloed van grote krachten vrij gemakkelijk doorbuigt. In de winter moet daar bij zware sneeuwval wel rekening mee gehouden worden!
We hebben hier te maken met een romp zonder geraamte. Er zijn geen latten of spanten die het geheel overeind en in vorm houden. Dat doet de polyesterschaal zelf en de kenner noemt dit daarom een zelfdragende opbouw. Er komt ook geen laag hardschuim aan te pas, zoals bij de Italiaanse Lander. Dat betekent echter dat alle krachten dus alleen door de kunsthars schil verwerkt moeten worden en daarom is die hier dan ook maar liefst 3 mm dik. Dat is veel en omdat gewapend polyester bepaald niet licht is, verklaart dit waarom de Biod stellig niet tot de super lichtgewichters gerekend mag worden.
De fabricage wordt voorbereid met het maken van een houten model dat exact dezelfde vorm heeft als de caravan. Met eindeloos geduld en toewijding wordt die van buiten met lak en door slijpen spiegelglad gemaakt. Van dit houten model wordt een mal getrokken waarvoor gewapend polyester wordt gebruikt. Na afloop heeft men dan twee helften die, tegen elkaar gelijmd, samen de rompschaal vormen. Die wordt van binnen beplakt met 12 mm isolatiemateriaal.
Voor de bodem past Biod de tegenwoordig gebruikelijke kant-en-klare gelijmde vloeren toe die door een speciaal bedrijf in Duitsland worden gemaakt. Daarin is een 30 mm dikke laag styropor voor de isolatie verwerkt.

De tweetafel-indeling is voor deze maat: 3 m, de meest logische. De achterdinette is met 130 cm breed genoeg voor overdag en 's nachts, terwijl de 61 cm brede bankjes voorin voldoende ruim zijn. Prettig dat de bankfronten iets schuin staan waardoor lange mensen hun voeten beter kwijt kunnen. Dat is zo'n detail waaraan je meteen de invloed van de heren Van der Hagen proeft. De kussens zijn vrij hard maar ten eerste vindt een aantal mensen dat wel prettig en ten tweede zitten en liggen ze niet gauw door. Polyether kussens moet je af en toe eens van plaats verwisselen want als ze steeds weer op hetzelfde punt worden belast, ontstaat daar op den duur een vermindering van de veerkracht. Dat geeft langzamerhand een kuil in het kussen. De tafelbladen zijn vrij zwaar. Het frappante van dit aanhangertje is dat ondanks de inwendige lengte van 295 cm het interieur mede dank zij de grote vensters geen benauwde indruk maakt. Dat is des te treffender als we zien hoeveel dakkasten er zijn. Nog wel uitgevoerd in bruin dus tamelijk donker hout. Zulke dakkasten kunnen juist in zo'n lilliputter op ooghoogte wel eens wat op je af komen. Ze zijn goed voor zowel een plus als een minpunt. Plus omdat je zonder bukken heel wat inventaris makkelijk kwijt kunt (vooral voor oudere mensen van belang). Min omdat ze in onze wagen vrij beroerd afgewerkt en bevestigd waren. De fabrikant bezwoer ons echter dat dit alleen in deze eersteling het geval was, maar dat daar straks in de serieproduktie niets meer van terug te vinden is. Wij kennen de Van der Hagens genoeg om te weten dat dat geen loze beloften zijn. Ze mogen dan meteen iets verbeteren aan de ondersteuning van de aflegplank rondom.

Het keukenmeubel is netjes uitgevoerd, met een lade en een bruikbaar bergvak onder de koelkast. Het keukenraam kan open en met het opgeklapte rechter aanrechtdeksel kunnen de gordijnen brandvrij worden beschermd. Er is een 12 en 220 V pottekijker en achterin treffen we boven de tafel net zo'n verlichting aan. In plaats van de obligate hanglamp die soms meer hinderlijk dan makkelijk en zelden smaakvol is. De 12 V installatie is zo uitgevoerd dat die makkelijk uit te breiden is. In de keukenkast zijn twee lasdozen van waaruit men verder kan werken.

De 12 V aansluiting van de koelkast is uitgevoerd met een stekkerstopcontact-combinatie die normaal voor netspanning wordt toegepast. Weliswaar is hier de stekker duidelijk gemerkt met „12 V" maar het risico is toch niet uitgesloten dat die per ongeluk eens in het 220 V stopcontact elders in het aanrechtkastje wordt gestoken. Dat geeft dan vuurwerk en misschien zelfs kans op elektrokutie. Vervang dit griezelig gedoe door een verbinding waarbij dergelijke gevaarlijke vergissingen uitgesloten zijn. Bijvoorbeeld door een zware kroonsteen.

We moeten bekennen dat het toegepaste isolatiemateriaal ons onbekend is, zodat we geen oordeel durven geven over de behaaglijkheid onder extreme omstandigheden. Een laagje van 12 mm is niet zoveel, zelfs als het materiaal dezelfde enorme isolerende werking zou hebben als polyurethaanschuim. Dat het beter zou zijn dan p.u.schuim lijkt ons onwaarschijnlijk. Toch zal de Biod, mits voorzien van de Truma SL 3002 of een soortgelijke verwarming, het ook bij vorst, niet slecht doen. Achter de rugkussens zijn afstandschotten aangebracht zodat het interieur al enigszins is aangepast op uitbreiding van de kachel tot een rondomverwarming. Wie serieus sneeuw-en-ijs-plannen heeft moet daar wel over nadenken. Het is dan sterk.aan te bevelen meteen gebruik te maken van de vier luchtkokers in de bankbodems waarmee we frisse - maar 's winters wel koude! - lucht binnen krijgen. Combineer die dingen met de luchtslangen van de rondomverwarming.
Voor afvoer van bedorven lucht dient een dubbelschalig; zelfventilerend dakluik. En vooral

met warm weer van belang natuurlijk met de drie open ramen.
Inclusief kachel en koelkast weegt de Biod 528 kg hetgeen een specifiek gewicht van 173 kg per meter inhoudt. Dat is vrij normaal maar zeker niet licht. Het laadvermogen is 172 kg wat wij voor zo'n drie-persoons ruim voldoende vinden. Het gekke is dat zonder veel moeite die bagagecapaciteit groter zou kunnen zijn, zonder toepassing van de methode, waarbij de waarde van de kogeldruk als aanvulling wordt gebruikt.
De banden kunnen namelijk maar liefst 890 kg hebben, maar zo hoog kunnen we niet komen omdat het draagvermogen door de reminstallatie beperkt is tot 700 kg. Het zou ons niet verbazen als de fabrikant dit alsnog verandert.
De prijs van f 13.395,- verdient wel aparte vermelding. Dat is voor zo'n - gunstig gevormde - caravan die constructief veel werk en dus guldens vraagt, een gunstig bedrag. Vermoedelijk zal de belangstelling tijdens en na de caravan-rai de makers nopen vrij spoedig een nieuwe serie op stapel te zetten. Zonder kachel, koelkast en tapijt is de prijs f 11.795,-

Het oude liedje: stroomlijn een caravan; geef hem een lange dissel en een goed veersysteem en je hebt er achter de auto geen omkijken naar (hoogstens om te zien of-ie er nog wel is). Hij volgt voorbeeldig, remt goed en tot 130 km/u waren er geen slingerneigingen. Doordat de raamranden vrij laag zitten, is er enig doorzicht. Ook achter een kleine auto waren de prestaties prima. Met de Opel Kadett stationcar (1300 cc) konden we bij windstil weer een snelheid van ruim 115 km/u maken. Onder dezelfde omstandigheden verliep kruisen met 100 km/u moeiteloos. Je zou bij zo'n caravan bijna in de verleiding komen om met de 60%-regel een beetje de hand te lichten. Dat kan u echter in bergachtig terrein lelijk opbreken.

Een aantrekkelijk aanbod in de drie-meter klasse voor een of twee of driepersoons gezin dat van opschieten houdt. De bevestiging van het meubilair kan zonder veel moeite verbeterd worden.
Ook het laadvermogen is - hoewel ruim voldoende - vrij eenvoudig op te voeren. De 12 V aansluiting van de koelkast zou veranderd moeten worden. Bij sneeuwval en in het algemeen extra belasting van het dak bestaat demogelijkheid dat dit enigszins zal doorbuigen.

Dank voor uw test. Wij verzekeren u dat wij ons voordeel zullen doen met uw kritiek en een en ander snel zullen verbeteren. Ook de isolatie zal aan hoge eisen moeten voldoen. Het maximum totaalgewicht dat oorspronkelijk 700 kg bedroeg is dank zij een wijziging opgetrokken naar 800 kg zodat het laadvermogen 272 kg bedraagt.

Achterbanken: 130 X 64/52 cm; voorbanken 61 X 64/52 cm.
Bedmaten achterin 130 X 192 cm; voorin 61 X 192 cm. Bankdeksels blijven open staan na wegnemen van een van beide kussens. Matrasdikte 11 cm. Tafels op enkele metalen poot, opklapbaar. Achtertafel 100 X 64 cm; voortafel 49 X 64 cm. Bladen verschuifbaar.
Loopruimte: overdag 1,35 m2; 's nachts 1,1 m2.
Hangkast: 115 cm hanghoogte X 49 cm breed X 48 cm diep. Onderkast met ruimte voor ingebouwde kachel bereikbaar d.m.v. klepdeksel.
Dakkasten: achterin, links, rechts, hoog 25 cm, diep gem. 13 cm, totale lengte 380 cm. Bovendien bovenkast boven aanrecht. Klepdeurtjes; enige ventilatie.
Legruimte: legrand rondom. Keuken: 105 cm breed X 53 cm diep X 88 cm hoog. Kastinhoud 166 dm3 + 30 d m3 bovenkast.
Onderverdeling: plank in linker aanrechtkast; Iade; stalen aanrecht met 2 thermisch beveiligde gasbranders. Watervoorziening d.m.v. dompelpomp; jerrycan in disselkast. Aanrechtdeksels klappen naar links en achterover. Keukenbovenkast 100 cm breed X gem. 12 cm hoog X 22 cm diep zonder onderverdeling. Ventilatie d.m.v. dakluik + uitzetbaar keukenvenster. Pottekijker 12/220 V met stopcontact. Disselkast voor

2 gasflessen à 12 kg en jerrycan.

Ventilatie, licht en lucht
Ramen: vijf „polyplastic" acryl vensters waarvan 3 open kunnen. Gordijnen met plastic runners op rail. Geen luchtrooster onder de deur.
Dubbel zelfventilerend dakluik, 58 x 58 cm; doorlaat 47 x 47 cm. Vier luchtinlaatkokers in bankbodems. Verwarming met kachel, merk Truma SL 3002 in hangkast.
Verlichting: gecombineerd 12/ 220 V armatuur boven achtertafel; pottekijker boven aanrecht. Netaansluiting

Opbouw: wand van 3 mm gewapend polyester, zelfdragend. Dak en wanden geisoleerd met 12 mm polyetheen, vloer 30 mm polystyreen.
Onderstel: Peitz V-vormige dissel, bevestigd aan vloer-draagraam van „open doos-profiel". Peitz 750 kg torsie geveerde as met schokdempers. Terugrijautomaat.
Koppeling: Berndes A/1
Neuswiel: telescopisch, met klem- en slingerinstelling, afm. 200 X 50 mm. Bodemvrijheid bij koppeling 19 cm.
Banden: Semperit 155 R 13, 445 kg draagvermogen per band bij 2,4 Bar (atm.). Doorzichtbegrenzing: onderranden voor- en achteraam 125 cm boven wegdek.
Afmetingen: totale lengte /opbouwlengte X breedte X hoogte = 464 / 309 x 210 x 241 cm. Inwendig: 295 X 195 X 183 cm
Gewicht: 528 k afleveringsgewicht
Specifiek gewicht: 173 kg/m opbouwlengte,
Maximumtotaalgewicht: 800 kg
Laadvermogen: 172 kg
Kogeldruk:, 48 kg
Kogelhoogte: 38 cm ;
Prijs: f 13.395,-
Typegoedkeuring: niet vereist
Fabrikant: BIOD/Avento, Nijverheidsstraat 2, 4231. AC, Meerkerk.