English


2 ramen (1959)


Fahti 600, Biod Extase (1960)


Fahti 400, Biod Bambi (1966)


Fahti 800, Biod Expert (1965)


Biod Extase (1969)


Biod Extase (1969)


Biod Extase (1974)


Biod Bambi (1974)


Biod Expert (1974)


Biod Excellent (1980)

Geschiedenis van het caravanmerk BIOD

In het jaar 1947 wordt "Machine- en Apparatenfabriek B.I.O.D." (Beter Is Ons Devies) opgericht door Teunis van Maaren in Hengelo. In 1957 begint de fabriek aan de bouw van een kampeerwagen, in beginsel voor eigen gebruik, maar door vraag van familie en kennissen, wordt er een productielijn opgezet. De vouwwagen krijgt de naam "Excellent" en later volgt een tweede, kleiner type, de "Exotic" en ook een bagagewagen met de naam "Explorer". Het is echt een familiebedrijf, want bijvoorbeeld de gordijnen, de kussenhoezen en de tenten, worden thuis gemaakt door familieleden.
Op een caravanbeurs in Essen (Duitsland), waar BIOD in 1959 zijn producten op de Duitse markt probeert te brengen, staat een collega-fabrikant, Franz Maly, uit Tiefenhagen in het Roergebied (Duitsland). Hij ontwerpt in 1957 een gestroomlijnde caravan met een carrosserie van kunststof. De kunststof is polyester dat wordt versterkt met glasvezel. Door er een eivorm van te maken ontstaat een schaal die vanzichzelf voldoende stevig is en geen ondersteunende constructie behoeft. Hij noemt de caravan Fahti, een afkorting van Fahrzeugbau Tiefenhagen. Franz Maly doet eerst een poging de Fahti in eigen beheer te maken (Firma FAHTI U. Maly K G). Dat wordt geen succes en daarom doet hij in 1959 de zaak over aan de firma Georg Schneider Holtzindustrie OHG, een hout verwerkende industrie in Lindau aan het Bodenmeer. Het eerste model is de Fahti Luxus 600.

1960: Als de firma Schneider nog maar net met de productie begonnen is, krijgt de B.I.O.D. Machine- en Apparatenfabriek in Hengelo (O) de licentie om de caravans in Nederland te bouwen. De kunststofschalen komen uit Duitsland, de afbouw doet de BIOD-fabriek. De Fahti 600 krijgt in Nederland de naam Extase (4 persoons) en Excelsior (2/3 persoons), later genoemd 4L en 2L.

1962: Een verlengde uitvoering van de Fahti 600 cq Extase wordt ontwikkeld en krijgt de naam Fahti Super 800 cq Expert. In hetzelfde jaar maken de mensen van B.I.O.D. een ontwerp voor een kleiner model dat uiteindelijk de Bambi zal worden. In Duitsland gaat deze Fahti Junior 400 heten. Dat maakt de Bambi cq Fahti 400 tot een oorspronkelijk Nederlands product, in tegenstelling tot de Fahti 600 cq Extase die van oorsprong Duits is.  

1963: De Bambi cq Fahti 400 wordt geintroduceerd.

1964: De productie in Nederland gaat naar de firma JEKO in Oldenzaal, die de fabricage van het meubilair en het andere houtwerk uitbesteedt aan de sociale werkplaats van Oldenzaal: De Schakel.

1969: Met JEKO gaat het niet zo goed, in Duitsland stagneert de zaak ook. Het uiteindelijke gevolg is dat De Schakel de gehele productie overneemt, ook die van Duitsland. Ook de mallen voor de schalen komen naar Nederland, zodat de BIOD-caravans nu een Nederlands product geworden zijn. 

De Bambi heeft vanaf zijn geboorte een zogenaamd lantaarndak gehad, de Extase en Expert hadden zo'n dak aanvankelijk niet. Omstreeks 1970 kregen de Extase en de Expert ook een lantaarndak. Later zijn de lantaarndaken nog gemoderniseerd. Uiteraard is dat niet het enige wat er in de loop van de tijd veranderd is aan de modellen. Het "smoel" van de wagens is echter nooit veranderd. Wel verandert in 1974 de naam B.I.O.D. in BIOD, zonder puntjes dus.

Eind zeventiger jaren bleek ook dat de eisen van caravankopers veranderden. Het antwoord van De Schakel hierop was de bouw van een wat "hoekiger" en luxer uitgerust model: de Excellent. De productie van de Bambi, de Extases en de Expert werd gestaakt. Totaal zijn er gemaakt (ongeveer): 140 Bambi's, 160 Extases en 37 Experts. De Excellent was geen succes, hij was te duur. De schattingen hoeveel Excellents er gemaakt zijn, variëren van 20 tot 30.

Na 1980 is de firma Avento hoofddealer geworden en werd daarmee verantwoordelijk voor de verkoop. De productie van de Excellent werd gestaakt. Een nieuw model werd ontwikkeld met veel Avento-invloeden: hoekiger en met Avento-interieur. Het eerste model was de 300. Daarna de 350 en de 400 in verschillende indelingen en uitvoeringen. Wel allemaal met "bruine band".

In 1987 zijn de modellen aangepast aan de tijd: een schuine voorkant. En een romp uitgevoerd in 3 kleuren. Er zijn 3 modellen geweest (300, 350 en 400) in verschillende uitvoeringen en indelingen. 
In de Avento-periode zijn ongeveer 1200 caravans geproduceerd.

In 1993 wordt MPH in Amersfoort hoofddealer. In die tijd veranderen de modellen niet, maar wordt voornamelijk geexperimenteerd met andere buitenkleuren. Echt succesvol is dat niet.

In 1994 wordt BIOD weer zelfstandig. De Schakel neemt alles in eigen beheer. De bestaande modellen worden gemoderniseerd en gaan door het leven als 370 en 420, uiteraard weer in verschillende uitvoeringen en indelingen. Deze modellen blijven tot 2001 in productie. Intussen wordt een nieuw model ontwikkeld.

Op de Kampeer-en-Caravan-Rai van 2001 (oktober) wordt de nieuwe BIOD geintroduceerd. Er zijn 2 modellen, Scout (inwendig 3m90 lang) en Nomade (inwendig 4m50 lang). Ook krijgt de werkvoorzieningsschap Oost Twente een nieuwe naam: Top-Craft.

In april 2004 besluit Top-Craft te stoppen met de productie van BIOD-caravans. De vraag uit de markt is te laag, de productie is voornamelijk handwerk en dat maakt de caravan relatief duur.
Er zijn ongeveer 140 caravans van het type Nomade (75%) en Scout (25%) gemaakt.
De laatste fabrikant van naadloze glasvezel/polyester caravans in Europa geeft de pijp aan Maarten.

November 2004. BIOD is gered :-) De ACC-Group neemt de nieuwbouw over van Top-Craft.
De reparatie- en restauratie-afdeling blijft vooralsnog in handen van Top-Craft.

1 september 2005. Top-Craft stoot de laatste BIOD-activiteiten af. Oldenzaal is zo'n 40 jaar BIOD-stad geweest. De reparatie- en restauratie-activiteiten worden overgenomen door Marcar in Eibergen.

Door: Lex Meuldijk, met dank aan De Schakel, A Jofriet, die een overzicht gemaakt heeft voor de Oldtimer Caravan Club, en Ben Jorna, die een uitgebreid onderzoek gedaan heeft naar de ontstaansgeschiedenis van zijn Bambi. 


Biod BruineBand (1983)


Biod 3-kleur (1987)


Biod Witte (1994)


Biod 2002


camper (+-1973)


camper (+-1973)


vouwwagen Exotic (1963)


vouwwagen Excellent (1963)